Belirsiz İstikametler

15 Ocak – 21 Şubat 2010

Belirsizliğin hakim olduğu bir dönemden geçiyoruz. Çevremizde tutunabileceğimiz, inanabileceğimiz, bağlanabileceğimiz hiç bir şey kalmamış gibi hissediyoruz. Ancak aynı zamanda, dünyada varolan sistemin yeniden dönüşümüne tanıklık ettiğimiz ilginç bir zamanı paylaşıyoruz.

Esnek ve devamlı değişen bir yapıya sahip olan toplum; insan ilişkilerini, farklı kişisel ilgi alanlarını, tutkuları ve arzuları içinde barındırır. Aynı zamanda, küresel ekonomik, politik ve kültürel koşullarla da kısıtlanmıştır. Bu durum, yani esneklik ile istikrar; düzen ile karmaşa ve bunların arasındaki nazik denge varolan çatışmanın temel unsurunu oluşturur.

Kapitalin sürekli akışı, bireylerin coğrafyalar arasındaki hareketliliği, internet ve farklı araçlar yoluyla devam eden iletişim, bir topluluğun parçası olma – kısaca aidiyet anlayışında büyük değişiklik yarattı. Şimdi insanlar, aynı coğrafi bölgeyi paylaşmasalar bile, birden fazla topluluğa kendilerini ait hissediyorlar. Bu durum, ulusal ve bölgesel kültürün homojen tek bir kimliği yansıtmadığını da gösteriyor.

Son yirmi senedir yeni ülkelerin doğuşuna ve politik sistemlerdeki değişimlere tanıklık ediyoruz. Yıllardır aynı ülkede yaşayanlar, ikametlerini değiştirmeden başka bir ülkenin vatandaşı oldular. 11 Eylül’den beri ülkeler, “toplum güvenliği” adı altında, koruma amaçlı olduğunu iddia ettikleri sınırlandırmaları vatandaşlarına zorla kabul ettiriyorlar. Sanki kapalı bir sistem içinde yaşanıyormuş gibi, onlardan bir taraf seçmelerini istiyorlar (ya bunun içinde olursun ya da dışında!). Karşıtlıkları ve anlaşmazlıkları bünyesinde barındıran bir dünyadayız ancak bu durumun her zaman yıkıcı ilişkiler yaratacağı beklenemez. Aksine, bu durum, farklı etkileşimleri destekleyip, sağlıklı bir toplumun yeniden kendini kurgulamasına yardımcı olabilir.

Sürekli değişim, sonsuz yapılanma ve dönüşüm içinde sanatçılar farklı konumlar alırlar. Toplumun içinde bulunduğu durumu inceleyen ve kaydeden bir gözlemci gibi davranıp farklı alternatifler sunabilirler. Ütopik sosyal yapılar ve hipotezler çevresinde gelişen fikirlerle oynayıp, kapsamlı analizler yaparak toplumun farklı katmanlarını inceleyebilir. Daha saldırgan bir pozisyon seçerek, statükoyu değiştirme savaşına girişebilirler. Ya da günümüz insanının kendini genellikle yolunu şaşırmış hissettiği düzenbaz, konforlu toplumu yeniden kurma çabası içine girebilirler.

Belirsiz İstikametler dönüşüm kavramından yola çıkarak, değişen toplumu inceliyor. Konunun hayli geniş ve mümkün olan her durumu ele almanın güçlüğünün farkında olarak, birbirinden farklı konumlar seçen ve seçtikleri konuları incelerken izledikleri yollar kesişmeyen sanatçılar seçildi. Bazıları, birbirine bağlı ve diyalog içinde olabilir. Bazı işler doğrudan deneyimleri ve kurguyu yansıtırken; bazıları ise izleyiciyi farklı gerçeklikler üzerine düşünmeye teşvik edecek yeni düzenlemeler üzerine yoğunlaşacak. Günümüzde tüm bu problemlerle devamlı karşı karşıya geliyoruz ve izleyicileri ihtimaller üzerine düşünmeye teşvik etmek için aracı olmak istiyoruz.

Belirsiz İstikametler Art Affairs and Documents Foundation, Bulgaristan; Hollanda Kraliyeti İstanbul Başkonsolosluğu; Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi, İstanbul; St. Cyril and St. Methodius, Bulgaristan; Türkiye Cumhuriyeti Filibe Başkonsolosluğu, Bulgaristan ve Türker Nakliyat desteği ile düzenlenmiştir.

Küratörler:

Vessela Nozharova 2001-2003 yılları arasında Irida Gallery ve ATA – Center for Contemporary Art, Sofya, Bulgaristan’da küratör olarak çalıştı. 2003-2008 yılları arasında, The Red House Center for Culture and Debate, Sofya’da Görsel sanatlar yönetmeni ve küratörlük görevini sürdürdü. Küratörlüğünü yaptığı sergiler arasında “The 80’s – Known – Unknown – Forgotten” (the National Gallery of Foreign Art, 2002); “Dead-lock” (Nedko Solakov ve Svetlin Roussev, BULART Gallery, Varna, 2004), Ivan Mudov solo sergisi (The Red House Centre, Sofya, 2005). Nozharova 52. Venedik Bienali’nde Bulgaristan Pavyonu’nun küratörlüğünü yaptı.

Öykü Özsoy 2003 yılından beri Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi’nde asistan küratörlük ve program koordinatörlüğü görevini üstlenmektedir. Bu süre zarfında 40 sergi ve 75 konferans ve atölye çalışmasının organizasyonunda görev almıştır. Bunlar arasında “Hit & Run”, 2004; “End on Mouth”-Yael Davids, 2004; “An Ideal Society Creates Itself” -Oliver Ressler, 2005; “The Photographers: Laurence Bonvin ve Juul Hondius”, 2007; “Last Things” in Westfalischer Kunstverein, Münster, Almanya, 2008; “Candid Stories”, INSA Art Space, Seul, Kore, 2008 sayılabilir. Özsoy, 90’ın üzerinde sanatçıyı konuk eden İstanbul Misafirleri Programı’nın da organizasyonunu yürütmektedir. Aynı zamanda 2006 kurulan Altı Aylık, sanat proje inisiyatifinin kurucularındandır. Burada yedi uluslarası sergi ve video gösterim programının eş küratörlüğünü yapmıştır.

Sanatçılar: Mircea Cantor, Ergin Çavuşoğlu, Dani Gal, Alina Viola Grumiller, Basim Magdy, Bora Petkova, Kalin Serapionov, Stefanos Tsivopoulos, Mürüvvet Türkyılmaz, Sislej Xhafa, Katarina Zdjelar, Arthur Zmijewski

 icon-file-text Broşür